Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk

Profesor Zbigniew Kundzewicz otrzymał Medal Dooge’a Międzynarodowej Nagrody Hydrologicznej za rok 2017

Szczegóły: Opublikowano: poniedziałek, 17, lipiec 2017 12:18

Profesor Zbigniew Kundzewicz został zaszczycony przyznaniem Medalu Dooge’a Międzynarodowej Nagrody Hydrologicznej IAHS/UNESCO/WMO za rok 2017, zob.: http://iahs.info/About-IAHS/Competition--Events/International-Hydrology-Prize/International-Hydrology-Prize-Winners/

Jest to najwyższe w świecie wyróżnienie w dziedzinie nauk hydrologicznych, przyznawane corocznie jednej osobie na mocy decyzji Kapituły Międzynarodowej Nagrody Hydrologicznej IAHS/UNESCO/WMO. Medal Dooge'a nagradza fundamentalny wkład do hydrologii jako nauki.

Uzasadnienie przyznania Medalu Dooge’a, przestawione w laudacji brzmi: „za ... wybitny wkład do poprawy zrozumienia zdarzeń powodziowych oraz wpływu klimatu na zasoby wodne, a także za ... przywództwo w międzynarodowej wspólnocie hydrologów”.

Profesor James Dooge (1922-2010), którego upamiętnia medal, był członkiem zagranicznym PAN, który wielokrotnie odwiedzał Polskę, prowadził intensywną współpracę z polskimi naukowcami i któremu Polska w sporej mierze zawdzięcza rozwój nauk hydrologicznych. Profesor Kundzewicz opublikował z prof. Dooge kilka wspólnych prac w latach 1980-tych.

Nagrodę wręczono podczas Naukowego Zgromadzenia (Scientific Assembly) Międzynarodowej Asocjacji Nauk Hydrologicznych (International Association of Hydrological Sciences - IAHS) w Port Elizabeth (RPA) w dniu 13 lipca 2017. Część materialną Nagrody stanowi srebrny medal (bez załącznika w formie czeku), ale wartość niematerialna Nagrody jest bardzo wysoka. W historii Międzynarodowej Nagrody Hydrologicznej, laureatem był już inny Polak, prof. Zdzisław Kaczmarek, w roku 1990.

Wizyta zagranicznych gości z Rumunii, 17-20.06.2017

Szczegóły: Opublikowano: wtorek, 27, czerwiec 2017 09:50

W okresie 17-20 czerwca 2017 roku w Instytucie Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu gościnnie przebywało czterech pracowników naukowych Uniwersytetu Rolniczo-Weterynaryjnego z Cluj Napoca w Rumunii. Ich pobyt był rezultatem wspólnego projektu pt. „Soil organic matter – the factor of transformation, productivity and sustainability in plant-soil relationship” realizowanego w oparciu o umowę między Polską i Rumuńska Akademię Nauk. Jednym z elementów powyższego projektu jest powierzenie kierownikowi strony polskiej ww. projektu promotorstwa dwóch prac doktorskich aktualnie realizowanych na Uniwersytecie w Cluj Napoca.

Peat – physicochemical properties. Lech Wojciech Szajdak (Editor). LAP LAMBERT Academic Press. pp. 115. ISBN: 978-3-330-08653-1

Szczegóły: Opublikowano: wtorek, 27, czerwiec 2017 09:44

Ukazała się nowa pozycją książkowa wydana pod opieką edytorską Profesora Lecha Wojciecha Szajdaka. Jej celem było zaprezentowanie w nowym świetle procesów i mechanizmów fizykochemicznych występujących w torfach. Książka zawiera dane dotyczące różnic i podobieństw właściwości kwasów huminowych, jako głównych składników materii organicznej torfów niskich i wysokich. Ponadto autorzy zaprezentowali informacje o występujących w glebach organicznych substancjach biologicznie czynnych o zdefiniowanej strukturze chemicznej jak kwasy fenolowe, pochodne kumaryny, flawonoidy, pochodne policykliczne i aromatyczne, glikozydy, alkaloidy. Książkę oparto o rezultaty badań własnych autorów. Wzajemne relacje zachodzące między hydrofilnością a hydrofobowością ugrupowań organicznych materii organicznej przedstawiono, jako rezultat procesu odwodnienia. Uzupełnieniem zagadnień związanych z problematyką zmiany właściwości hydrofilnych na hydrofobowe stanowią interesujące dane o zależności między procesem wtórnego przeobrażenia gleb organicznych a zawartością aminokwasów hydrofilnych i hydrofobowych białek materii organicznej. Wokół problematyki powyższej książki udało się skupić grono polskich, rumuńskich i rosyjskich autorów.

Seminarium sprawozdawcze za 2016

Szczegóły: Opublikowano: wtorek, 07, marzec 2017 10:54

W dniu 14 marca w godzinach 9.00-12.30 odbędzie się seminarium – sesja sprawozdawcza dotycząca podsumowania działalności badawczej IŚRiL PAN
w 2016 roku.

Sesja sprawozdawcza (9.00 – 12.30)

1. Publikacje Instytutu w okresie sprawozdawczym 2013-2016 w liczbach (15 min) - K. Kujawa

2. Zadania statutowe (po 15 min +5 min na dyskusję) – od 9.15 do 11.15:

Rozpoznanie ekologicznych efektów różnych systemów produkcji rolniczej – J. Bieńkowski
Przemiany form chemicznych głównych biogenów oraz sposoby ograniczania zanieczyszczeń wody w krajobrazie rolniczym – L.W. Szajdak
Zmiany klimatu i zasobów wodnych – Z.W. Kundzewicz
Ekologia funkcjonalna terenów rolniczych – G. Orłowski - Różnorodność krajobrazowa i biologiczna – K. Kujawa
Grzyby wielkoowocnikowe i zlichenizowane (porosty) – rozmieszczenie i zagrożenie w skali regionu i kraju – A. Kujawa

Przerwa (11.15-11.30)

3. Projekty finansowane grantami i współpraca (11.30-12.30)

Projekty “klimatyczne” (25 min) – Z.W. Kundzewicz
Projekty i współpraca „chemiczne” (20 min.) – L.W. Szajdak
Projekty rolnicze (15 min) – J. Bieńkowski

Nagrodzona monografia o Bieszczadzkim Parku Narodowym

Szczegóły: Opublikowano: czwartek, 02, marzec 2017 12:38

Jury XXV Ogólnopolskiego Przeglądu Książki Krajoznawczej i Turystycznej przyznało II miejsce w kategorii monografie oraz inne opracowania krajoznawcze jubileuszowej monografii wydanej przez Bieszczadzki Park Narodowy. Nasz Instytut ma swój udział w jej powstaniu, bowiem wśród autorów jest nasz pracownik - dr Anna Kujawa.

Publiczna obrona pracy doktorskiej mgr inż. Tomasza Knioły

Szczegóły: Opublikowano: środa, 01, marzec 2017 11:49

W dniu 16 lutego 2017 roku na Wydziale Inżynierii Środowiska i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej mgr inż. Tomasza Knioły pt.: „GIS w kształtowaniu krajobrazu rolniczego: modele habitatowe dla wybranych gatunków ptaków jako narzędzie opisu oraz oceny bioróżnorodności i gospodarowania”, przygotowana pod kierunkiem dr hab. Krzysztofa Kujawy. Rada Naukowa Wydziału nadała panu mgr. inż Tomaszowi Kniole stopień doktora nauk rolniczych w dyscyplinie "ochrona i kształtowanie środowiska".

Publikacja na temat znaczenia zadrzewień i zakrzewień

Szczegóły: Opublikowano: środa, 22, luty 2017 11:54

W związku ze zmianami w Ustawie o ochronie przyrody (od 1 stycznia 2017 roku), dotyczącymi zmiany zasad wycinania drzew i krzewów, dr Anna Kujawa i dr hab. Krzysztof Kujawa przygotowali we współpracy z innymi autorami elektroniczną publikację (do swobodnej dystrybucji) na temat znaczenia zadrzewień i zakrzewień. Publikacja ta jednocześnie zawiera obszerne uzasadnienie tezy, że liberalizacja zasad prowadzenia wycinki drzew i krzewów jest szkodliwa.

Publikację można pobrać stąd.

Dr hab., prof. IŚRiL PAN Jerzy Bieńkowski laureatem konkursu NCN OPUS 11

Szczegóły: Opublikowano: poniedziałek, 06, luty 2017 13:03

Projekt badawczy pt. „Analiza ekoefektywności działalności rolniczej z wykorzystaniem metodologii cyklu życia produktów i rachunku kosztów”, został zakwalifikowany do finansowania w ramach konkursu „OPUS 11” w panelu HS4 (jednostka, instytucje, rynki: ekonomia, finanse, zarządzanie, demografia, geografia społeczno-ekonomiczna, urbanistyka). Będzie on realizowany w okresie trzyletnim, w latach 2017-2020.
Głównym celem projektu jest wspólna środowiskowa i ekonomiczna analiza gospodarstw o zróżnicowanej działalności produkcyjnej. W badaniach będą wykorzystywane metody oceny cyklu życia (LCA) produktów i rachunku kosztów cyklu życia (LCC). Umożliwią one pełną ocenę ekoefektywności pod względem wielu efektów środowiskowych (w tym niskoemisyjności) oraz kosztów produkcji rolniczej.

„Bioactive compounds in agricultural soils”, Lech Wojciech Szajdak (Editor). Springer International Publishing AG Switzerland. 2016. pp. 312. ISBN 978-3-319-43106-2. DOI. 10.1007/978-3-319-43107-9.

Szczegóły: Opublikowano: poniedziałek, 23, styczeń 2017 11:16

Książka przedstawia wpływ różnych wieloletnich systemów upraw (monokultura, zmianowanie, uprawa orkowa i bezorkowa) w warunkach nawożenia mineralnego i organicznego na zawartość organicznych substancji biologicznie aktywnych o znanej i nieznanej strukturze w glebach. Uwaga czytelnika jest zwrócona na procesy i mechanizmy z udziałem wolnych i związanych aminokwasów, związków fenolowych, auksyn, wolnych rodników, kwasów huminowych i fulwowych a także enzymów uczestniczących w cyklu azotu i siarki w glebach. Zależność między strukturą związku chemicznego a jego właściwościami chemicznymi i uczestniczeniem w procesach chemicznych i biochemicznych jest naczelną ideą tej książki.
Grono autorów monografii reprezentujące wiele krajów (Estonia, Japonia, Stany Zjednoczone, Białoruś, Rosja i Polska) w nowym świetle przedstawia procesy chemiczne i biochemiczne w glebach organicznych związane z wykorzystaniem torfu i torfowisk w rolnictwie, wpływem różnych nawozów organicznych przygotowanych na bazie torfu i sapropeli / gytii na zawartość fitohormonu - auksyny w gleby oraz wpływ wtórnego przekształcenia gleb torfowych na zawartość hydrofilowych i hydrofobowych związków organicznych o znanej i nieznanej strukturze. Ponadto książka prezentuje funkcje elementów krajobrazu, jakimi są zadrzewienia śródpolne i torfowiska niskie pełniące funkcje biogeochemicznych barier w stosunku do kontroli przemieszczania się substancji chemicznych między ekosystemami w krajobrazie rolniczym. Poszczególne rozdziały książki łączą fundamentalne relacje zachodzące między procesami ekologicznymi a wpływem zmian środowiskowych na poszczególnych poziomach ekosystemu.
Książka jest skierowana do studentów i nauczycieli akademickich. Może być również przydatna dla naukowców zajmujących się szeroko rozumianą problematyką glebową, biochemików, chemików wykorzystujących „produkty naturalne”, chemików organików i innych naukowców oraz specjalistów ochrony środowiska.

W dniu 23 listopada 2016 roku obyła się w Poznaniu Konferencja Naukowa nt. HYBRYDOGENEZA U ŻAB ZIELONYCH

Szczegóły: Opublikowano: piątek, 25, listopad 2016 14:16

W dniu 23 listopada 2016 roku obyła się w Poznaniu Konferencja Naukowa

nt. HYBRYDOGENEZA U ŻAB ZIELONYCH

poświęcona działalności naukowej Profesora Leszka Bergera (1925-2012)

zorganizowana przez

Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego
Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu

Pod honorowym patronatem Wiceprezesa PAN

Prof. dr hab. Stefana Malepszego

Poznań, 23 listopada 2016

Ośrodek Nauk PAN w Poznaniu, ul. Henryka Wieniawskiego 17/19

Monografia "Wpływ odkryć Profesora Leszka Bergera na rozwój nauk biologicznych" - uwaga plik około 90MB

Niniejsza monografia powstał dzięki wsparciu finansowemu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej, Gminy i Miasta Raszków oraz Polskiej Akademii Nauk Oddział w Poznaniu.

Czytaj więcej...

„Zanikanie torfowisk” - nowa pozycja książkowa autorstwa Profesorów Piotra Ilnickiego oraz Lecha Wojciecha Szajdaka wydana w 2016 roku przez oficynę wydawniczą Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk

Szczegóły: Opublikowano: poniedziałek, 14, listopad 2016 07:53

Celem książki jest zwrócenie uwagi na niewidoczne gołym okiem procesy powodujące stopniowe zanikanie występujących w Polsce torfowisk. Składają się na nie, spowodowane odwodnieniem oraz rolniczym i leśnym zagospodarowaniem, procesy: osiadania powierzchni, kurczenia się torfu, murszenia oraz powstawania gleb torfowo-murszowych i murszowo-mineralnych, jak też mineralizacji substancji organicznej powiązanej z emisją gazów szklarniowych (CO₂ i N_xO) do atmosfery i związków azotu do wód gruntowych. Procesy te kończą się zamianą gleb torfowych w gleby mineralne, zbudowane z podścielających torf piasków lub rzadziej gytii wapiennej. W książce, w kolejnych rozdziałach, zaprezentowano podstawowe informacje o torfowiskach i torﬁe, syntezę wieloletnich polskich badań na temat zmian właściwości ﬁzycznych, chemicznych i biochemicznych zachodzących w odwodnionych torfowiskach oraz opisano fazy akumulacji i decesji torfowisk, przykłady przyspieszonego ich zanikania, aktualne zmiany sposobu użytkowania, metody realizacji zadań ochrony przyrody w torfowiskach, procesy renaturyzacji i rekultywacji torfowisk, a także skutki ich melioracji. Przedstawiono sposoby zahamowania procesu zanikania torfowisk, uwzględniając opracowane w Polsce i na świecie strategie oraz programy ochrony torfowisk.
Książka liczy 312 stron i został wydana w twardej oprawie. ISBN 978-83-7654-374-1

Nowi doktoranci w Instytucie

Szczegóły: Opublikowano: poniedziałek, 14, listopad 2016 07:48

W okresie od 1 października 2016 do 30 marca 2017 w Instytucie Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN z Poznaniu przebywa Mrs. Amalia Ioana Bot z Uniwersytetu Rolniczo - Weterynaryjnego w Cluj Napoca, Rumunia. Jest ona doktorantką prof. dr hab. Lecha Wojciecha Szajdaka. Pobyt jej w Instytucie Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN jest finansowany przez Fundację Erasmus.

Konferencja naukowa „Drzewa i lasy w zmieniającym się środowisku” Kórnik–Poznań

Szczegóły: Opublikowano: środa, 31, sierpień 2016 10:34

W dniach 17–19 października 2016 roku odbyła się konferencja organizowana przez Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku oraz Komisję Nauk Leśnych i Drzewnych Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. Honorowy patronat nad konferencją objęło Ministerstwa Środowiska, Polskiej Akademii Nauk i Lasów Państwowych. W trakcie konferencji miało miejsce 150 wystąpień (referatów i plakatów), podczas których badacze i praktycy z różnych ośrodków akademickich oraz reprezentujących instytucje, które bazują na aktualnej wiedzy i ją wdrażają miało okazję zapoznać się z zagadnieniami dotyczącymi różnych aspektów wpływu zmieniającego się środowiska na roślinność drzewiastą. Wśród prelegentów znaleźli się pracownicy Zakładu Biologii Środowiska oraz Badań Klimatu i Zasobów Wodnych IŚRL PAN, z których wystąpieniami zapoznać się można w materiałach konferencyjnych.

Więcej informacji na stronie IDPAN.

Konferencja naukowa nt. HYBRYDOGENEZA U ŻAB ZIELONYCH

Szczegóły: Opublikowano: poniedziałek, 01, sierpień 2016 09:36