Badania nad składem pierwiastkowym egzoszkieletu i narządów wewnętrznych jelonka rogacza opublikowane
- Szczegóły
- Poprawiono: poniedziałek, 22, luty 2021 15:20
Niedawno ukazała się w Environmental Pollution (IF 6,972) wieloautorska praca, której głównym autorem jest dr hab. Grzegorz Orłowski, prof. IŚRiL, a jednym ze współautorów dr inż. Krzysztof Ziomek (obaj z IŚRiL PAN). Dotyczy ona składu pierwiastkowego pokryw skrzydłowych i odwłoków u jelonka rogacza Lucanus cervus w Europie. Kluczowe pytanie badawcze brzmi: czy i w jakim stopniu skład pierwiastków metalicznych i metaloidów z dwóch głównych frakcji ciała: egzoszkieletu (elytra) i narządów wewnętrznych (zawierających treści pokarmowe), jest skorelowany ze sobą u dzikich populacji największego europejskiego chrząszcza saproksylicznego – jelonka rogacza, a także w jaki sposób stężenia metali w tych dwóch frakcjach ciała różnią się w zależności od wielkości osobników i od lokalnych warunków siedliskowych.
Dorosły samiec jelonka rogacza, fot. Maria Fremlin
Zbadano zmienność stężeń 12 pierwiastków chemicznych (Ca, Mg, K, Na, Mn, Fe, Zn, Cu, As, Cd, Pb i Ni) u osobników z 28 populacji zamieszkujących gradient siedlisk miejsko-leśnych w całym zasięgu występowania tego gatunku, od Hiszpanii po Rosję. U osobników z poszczególnych populacji stężenia tych pierwiastków (z wyjątkiem Ni i Pb) były od 2 do 13 razy wyższe w odwłokach niż w pokrywach skrzydłowych, a wielkość tych różnic była związana zarówno z rozmiarem osobników, jak i z lokalnymi warunkami siedliskowymi. Mniejsze osobniki, zarówno z siedlisk leśnych, jak i miejskich, miały zwykle wyższe stężenie pierwiastków śladowych (Zn, As, Cd, Pb i Ni). W przypadku sześciu pierwiastków (Mg, K, Na, Mn, Cd i Ni) stężenie w pokrywach i odwłokach było wzajemnie skorelowane na poziomie osobniczym i populacyjnym. Sugeruje to ograniczenie możliwości stosowania zawartości tych pierwiastków w pokrywach jako wyznacznika ich stężenia w całym ciele owadów, jak przyjmowano dotąd. Autorzy podkreślają, że u nieżerujących dorosłych chrząszczy saproksylicznych minerały pozyskane podczas stadium larwalnego mogą być skoncentrowane w dużych ilościach w tkance tłuszczowej.
Dostęp do tej pracy, zatytułowanej Breaking down insect stoichiometry into chitin-based and internal elemental traits: Patterns and correlates of continent-wide intraspecific variation in the largest European saproxylic beetle znajduje się pod linkiem: https://doi.org/10.1016/j.envpol.2020.114064