Zakład Agroekologii i Bioindykacji
Zakład Agroekologii i Bioindykacji jest najmłodszym zakładem w strukturze Instytutu. Zakład Agroekologii i Bioindykacji powstał w roku kwietniu 2017 roku w wyniku podziału istniejącego wcześniej Zakładu Biologii Środowiska. Podział ten został poprzedzony stosowną uchwałą Rady Naukowej IŚRIL PAN.
Tematyka badawcza Zakładu:
Główne kierunki badawcze prowadzone przez pracowników Zakładu Agroekologii i Bioindykacji dotyczą następujących zagadnień:
- zmiany stężeń pierwiastków, w tym metali ciężkich, w organizmach i jajach gatunków ptaków związanych z obszarami rolniczymi,
- zmiany składu chemicznego i parametrów fizycznych jaj ptaków w trakcie rozwoju zarodkowego,
- zróżnicowania zawartości pierwiastków na różnych poziomach łańcucha troficznego w obrębie agroekosystemu: rośliny – fitofagi – drapieżniki,
- ekologii pokarmowa ptaków,
- zależności między organizmami – zależności troficznych (wśród owadów, ptaków i pająków oraz między tymi grupami),
- problematyki zanieczyszczenia środowiska: wybranych aspektów ekotoksykologii (w odniesieniu do ptaków, a także do glonów i małych zbiorników wodnych), fitoremediacji, kontroli przemieszczania się biogenów w krajobrazie rolniczym,
- ekologii roślin: produkcji pierwotnej roślin o różnych szlakach fotosyntezy (C3 i C4) na tle warunków klimatycznych i środowiskowych,
- rozmieszczenia i zagrożenia grzybów wielkoowocnikowych w Polsce,
- ochrony gatunkowej grzybów wielkoowocnikowych,
- zagrożeń dla grzybów wielkoowocnikowych w krajobrazie rolniczym,
- rozmieszczenia i zagrożenia grzybów zlichenizowanych (porostów) na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej,
- występowania porostów w krajobrazie rolniczym i w zbiorowiskach leśnych; wpływu czynników środowiskowych warunkujących zróżnicowanie gatunkowe grzybów zlichenizowanych w krajobrazie rolniczym oraz produkcję metabolitów wtórnych przez porosty,
- wykorzystania porostów przy ocenie stanu środowiska (bioindykacja i monitoring środowiskowy),
- naukowych podstaw ochrony przyrody,
- modelowania preferencji środowiskowych fauny z wykorzystaniem GIS.
PROJEKTY BADAWCZE
„Parametry fizjologiczne i produkcja metabolitów wtórnych u Xanthoria parietina i Hypogymnia physodes w odpowiedzi na nawożenie azotem”, projekt badawczy nr DEC-2018/02/X/NZ8/03295” finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (dr Daria Zarabska-Bożejewicz) (grant realizowany)
"Badania porównawcze zawartości pierwiastków chemicznych w skorupach jaj ptaków w obrębie plam pigmentu i sąsiednim niepigmentowanym rejonie skorupy z wykorzystaniem ptaków dziko żyjących i hodowlanych" projekt badawczy nr 2017/01/X/NZ8/01301finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (dr hab. Grzegorz Orłowski) (grant realizowany)
Inwentaryzacja mykologiczna Kampinoskiego Parku Narodowego (na zlecenie Kampinoskiego Parku Narodowego w ramach realizacji projektu „Inwentaryzacja i monitoring przyrody ożywionej i nieożywionej w Kampinoskim Parku Narodowym z uwzględnieniem siedlisk przyrodniczych i gatunków natura 2000”) (2013-2015).
„Ocena efektywności pasów kwietnych w zwiększaniu różnorodności biologicznej na terenach rolniczych i w redukcji liczebności agrofagów na ekologicznej uprawie zbożowej” finansowany przez MRiRW, nr HOR.re.027.5.2018 (we współpracy z Zakładem Ekologii Krajobrazu Rolni czego, kierownik: dr hab. Krzysztof Kujawa, wykonawcy z ZAiB: dr Anna Kujawa, dr Zdzisław Bernacki, Judyta Konik) (grant realizowany)
Zbiorowiska mikoryzowe daglezji zielonej (Pseudotsuga mensiezii (Mirb.) Franco) i sosny wejmutki (Pinus strobus L.) w Polsce - w poszukiwaniu obcych gatunków grzybów symbiotycznych (Współpraca z Instytutem Dendrologii PAN – kierownik dr Marcin Pietras – wykonawca dr Anna Kujawa) (grant zakończony)
Zastosowanie analizy sekwencji regionów ITS1 i ITS2 nrDNA do identyfikacji gatunkowej grzybów trujących i halucynogennych dla celów sądowych (współpraca z Uniwersytetem Jagiellońskim – kierownik – dr Piotr Mleczko, wykonawca dr Anna Kujawa) (grant zakończony)
Realizowane zadanie statutowe
Ekologia funkcjonalna terenów rolniczych i leśnych (dr hab. Grzegorz Orłowski):
- Metale ciężkie w łańcuchach troficznych upraw rzepaku
- Wpływ struktury krajobrazu na dietę bociana białego Ciconia ciconia
Grzyby wielkoowocnikowe i zlichenizowane (porosty) – rozmieszczenie i zagrożenie w skali regionu i kraju (dr Anna Kujawa)
OFERTA WSPÓŁPRACY
Oferta współpracy dla nauki, biznesu, administracji publicznej oraz organizacji samorządowych:
- Identyfikacja i analiza składu gatunkowego entomofauny w próbkach terenowych (pułapki) pokarmu na podstawie badania odchodów ptaków.
- Monitoring fauny, w tym ptaków na potrzeby różnych inwestycji (drogi, farmy wiatrowe, obszary N2000).
- Ekspertyzy dotyczące kształtowania i optymalizacji struktury krajobrazu w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom intensyfikacji rolnictwa (m.in. erozji wietrznej, eutrofizacji wód, ubożenia różnorodności biologicznej).
- Działania edukacyjne związane z ochroną przyrody i bioróżnorodnością oraz kształtowaniem i ochroną środowiska.
- Organizacja i prowadzenie warsztatów ekologicznych, praktyk studenckich, zajęć na studiach podyplomowych i kursach dla nauczycieli.
- Realizacja badań naukowych z zakresu mykologii, lichenologii, entomologii i onitologii.
- Wykonywanie inwentaryzacji i ocen wartości przyrodniczej obszarów w odniesieniu do grzybów wielkoowocnikowych i zlichenizowanych (porostów) i ptaków (w celu opracowania np. planów ochrony terenów chronionych, ocen oddziaływania na środowisko, decyzji dotyczących wycinki drzew).
- Wykonywanie projektów nowych zadrzewień lub renowacji terenów zielonych oraz nadzór ich realizacji.
- Analiza składu pokarmu, w tym biomasy skonsumowanych bezkręgowców, na podstawie badania odchodów ptaków.
- Ocena składu chemicznego i parametrów fizycznych (grubość skorupy) jaj ptaków.
- inne w zależności od zapotrzebowania i możliwości badawczych pracowników Zakładu.
Pracownicy Zakładu Agroekologii i Bioindykacji
Kierownik
Dr hab. Grzegorz Orłowski, prof. nadzw. IŚRiL
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. +48 655134253
Dr Zdzisław Bernacki
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. +48 655134253
Dr Anna Kujawa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. +48 655134253
Dr Daria Zarabska-Bożejewicz
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. +48 618475602 e. 29
Dr inż. Krzysztof Ziomek
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. +48 618475601 e. 30
Judyta Konik
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. +48 655134253